Pedagog szkolny radzi
SZANOWNI RODZICE!
Pedagog szkolny jest do Waszej dyspozycji! Jako pełnoprawni
opiekunowie uczniów uczęszczających do naszej szkoły
jesteście partnerami w pracy
wychowawczej nauczycieli. Dlatego szkole bardzo zależy na
owocnej współpracy z Państwem.
Pamiętajcie, że o problemach swoich
dzieci należy głośno i otwarcie
mówić, gdyż tylko wówczas możliwa jest skuteczna pomoc.
WAŻNE TELEFONY:
116 111
BEZPŁATNY OGÓLNOPOLSKI TELEFON ZAUFANIA DLA DZIECI I
MŁODZIEŻY
800 12 00 12
NIEBIESKA LINIA DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE
800 12 12 12
TELEFON ZAUFANIA RZECZNIKA PRAW DZIECKA
800 060 800
INFOLINIA GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
800 100 100
TELEFON DLA RODZICÓW I NAUCZYCIELI W SPRAWACH
BEZPIECZEŃSTWA DZIECI I MŁODZIEŻY
801 199 990
OGÓLNOPOLSKI TELEFON ZAUFANIA NARKOTYKI – NARKOMANIA
Ciekawe linki:
Kiedy i jak często chwalić dzieci? Jak zachęcić je do nauki?
Podstawowe zasady bezpieczeństwa w sieci
Objawy nadmiernego używania telefonu komórkowego -
fonoholizm
Bliżej siebie - dalej od narkotyków (poradnik dla rodziców)
Cyberprzemoc. Rodzice nic nie wiedzą ...
Warto poczytać:
Dylematy wychowawcze - karać dziecko, czy efektywnie
dyscyplinować?
Apel Twojego dziecka według Janusza Korczaka
1. Do przemyślenia
2. Koordynacja
wzrokowo - ruchowa
3. Czym jest
dysleksja?
4. Zalecenia wychowawcze dla dziecka nadpobudliwego
psychoruchowo
5.
Jeszcze o dysleksji
6. Wady wymowy
- rodzaje, przyczyny, skutki, zapobieganie
7. Kiedy rodzice wyjeżdżają za granicę
8.
Zajęcia pozalekcyjne - pamiętajmy o potrzebach rozwojowych
dzieci
1. Do
przemyślenia
Pracując z dziećmi obserwujemy ich różne zachowania, zarówno
pozytywne jak i negatywne. Często zastanawiamy się z czego
one wynikają, co sprawia, że jedne dzieci są otwarte,
szczere i życzliwie nastawione do otoczenia, a inne
agresywne, krytykujące wszystko i wszystkich. Przyczyn
z pewnością jest wiele. Należy jednak pamiętać, że dzieci
uczą się przede wszystkim tego, czego doświadczają w życiu
codziennym i przyswajają takie wzorce zachowania jakie są im
prezentowane w domu rodzinnym i środowisku.
Kilka poniższych zdań przyczyni się być może do głębszego
zastanowienia, przemyślenia i refleksji nad tym co warto
pielęgnować, a czego zdecydowanie unikać wychowując swoje
dziecko.
-
Jeśli dziecko żyje w atmosferze krytyki, uczy się
potępiać.
-
Jeśli dziecko doświadcza wrogości, uczy się walczyć.
-
Jeśli dziecko musi znosić kpiny, uczy się nieśmiałości.
-
Jeśli dziecko jest systematycznie zawstydzane, uczy się
poczucia winy.
-
Jeśli dziecko jest akceptowane i chwalone, uczy się
doceniać innych.
-
Jeśli dziecko żyje w atmosferze uczciwości, uczy się
sprawiedliwości.
-
Jeśli dziecko żyje w poczuciu bezpieczeństwa uczy się
ufności.
-
Jeśli dziecko żyje w atmosferze aprobaty, uczy się lubić
siebie i innych.
-
Jeśli dziecko żyje w klimacie akceptacji i przyjaźni,
uczy się tego, jak znaleźć miłość w świecie.
do góry
2.Koordynacja
wzrokowo - ruchowa
Kłopoty
wynikające z posiadania niskiego poziomu koordynacji
wzrokowo-ruchowej nie kończą się wraz z młodszym wiekiem
szkolnym. W wyższych klasach uczniowie posiadający zaburzoną
koordynację wzrokowo-ruchową natrafiają na duże trudności
w nauce np. przyrody, techniki, geografii. Uczniowie tacy
mają specyficzne trudności w geometrii. Porównywanie figur,
operowanie wszelkimi liniami pomocniczymi (wysokość,
przekątne itp.) jest utrudnione. Zaburzenia analizy
i syntezy wzrokowej mogą być przyczyną trudności
w kształtowaniu się u dziecka pojęcia liczby i odbić
niekorzystnie na początkowym stadium arytmetycznego myślenia
( dziecko nie operuje swobodnie zbiorami i nie
przyporządkowuje im odpowiednich liczb, źle zapamiętuje i różnicuje
cyfry).
Koordynacja wzrokowo-ruchowa jest to umiejętność
koordynacji ruchów całego ciała, bądź jego części z ruchami
gałek ocznych. W życiu codziennym i w mowie potocznej
koordynację wzrokowo-ruchową utożsamiamy ze zręcznością lub
sprawnością manualną. Zaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa
u dzieci objawia się małą precyzją ruchów i trudnościami
w czasie wykonywania prostych zadań. Dzieci te nieprawidłowo
trzymają ołówek, niechętnie rysują, nie kończąc swoich prac
nie mogą wykazać się zdolnościami rysunkowymi. Ich rysunki
charakteryzują się uproszczoną formą i niskim poziomem
graficznym. Różnorodne prace techniczne robią wrażenie
niedbale wykonanych, ponieważ często są poplamione, podarte,
pogniecione, łatwo rozpadają się z powodu wadliwej
konstrukcji, dlatego też dzieci niechętnie je wykonują.
Często psują i niszczą zabawki lub przedmioty codziennego
użytku. Przy próbach pomocy dorosłym w codziennych pracach
domowych dzieci „robią szkody” np. często rozbijają
naczynia, rozchlapują i rozlewają wodę, pozostawiają po
sobie bałagan. Podczas zajęć plastycznych niezręcznie
wycinają, szarpią papier, źle koordynują ruchy obu rąk.
Nadmierne napięcie mięśniowe powoduje zbyt silny nacisk
ołówka lub długopisu, łamanie kredek. Tempo wykonywanych
czynności np. rysowania, pisania u takich dzieci jest zbyt
wolne. Przy bardzo głęboko zaburzonej koordynacji
wzrokowo-ruchowej dziecko nie potrafi nawet narysować kółka
lub laseczki. Przy średnim stopniu zaburzenia koordynacji
wzrokowo-ruchowej dziecko kreśląc proste elementy graficzne
rysuje je bardzo wolno z dużym wysiłkiem.
Koordynacja
wzrokowo-ruchowa nie jest umiejętnością wrodzoną.
Rozwija się i doskonali poprzez systematyczne ćwiczenia. Do
ćwiczeń, które wyrównują opóźnienia w zakresie koordynacji
wzrokowo-ruchowej należą między innymi: kalkowanie,
pociąganie po narysowanej linii, lepienie z plasteliny,
wycinanie nożyczkami itp. Motorykę manualną i koordynację
wzrokowo-ruchową angażują gry, takie jak: pchełki,
koszykówka stołowa, piłkarzyki, bilard itp. Grą wymagającą
znacznej precyzji ruchów są bierki. Ćwiczenia, które
angażują przede wszystkim funkcje wzrokowe to : układanie
z mozaik, puzzle, układanie i budowanie z klocków, układanie
obrazków, historyjek obrazkowych itp.
do góry
3. Czym
jest dysleksja?
Gdy pytamy pierwszoklasistę, czego uczy się w szkole,
najczęściej wymienia jednym tchem: pisania, czytania,
liczenia. Te wydawałoby się podstawowe umiejętności nie dla
wszystkich są jednakowo proste. Kiedy dziecko (rezolutne
i rozgarnięte) mimo wysiłków własnych, nauczycieli i całej
rodziny z trudem odczytuje krótkie wyrazy i robi kilka
błędów pisząc np. swoje imię czy nazwisko, zaczynamy się
martwić. Jeżeli z biegiem czasu, pomimo udzielanej dziecku
różnorodnej pomocy w nauce trudności nasilają się, szukamy
ich przyczyn. Możemy przypuszczać (co potwierdzić może
dalsza wnikliwa obserwacja dziecka w szkole i środowisku
rodzinnym oraz badanie psychologiczno- pedagogiczne), że
nasze dziecko jest dotknięte dysleksją- przypadłością znaną
nam bardzo często jedynie z nazwy.
Trudności w czytaniu i pisaniu mają
tak długą historię jak historia posługiwania się pismem
w komunikacji międzyludzkiej. Zjawisko to było analizowane
przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Nazywano
je różnie: ślepotą słowną, legostenią, czy wreszcie
dysleksją.
Dysleksja rozwojowa- to specyficzne trudności
w czytaniu i pisaniu pojawiające się od początku nauki
szkolnej u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. W tym
syndromie trudności w uczeniu się można wyróżnić kilka
postaci:
-
dysleksja- trudności w czytaniu,
-
dysortografia- trudności z opanowaniem poprawnej
pisowni (w tym głównie błędy ortograficzne),
-
dysgrafia- potocznie tzw. „brzydkie pismo”.
-
dysleksja nabyta- utrata opanowanej już umiejętności
pisania i czytania przez dzieci lub osoby dorosłe po
przebytych uszkodzeniach mózgu.
Co wywołuje dysleksję?
Często przyczyną trudności jest słaby wzrok. Jeśli skoryguje
się wadę wzroku, dysleksja znika. Niektórzy specjaliści
w swoich badaniach zauważyli, że zaburzenia te występują
rodzinnie i wskazują na czynnik genetyczny. Inni są zdania,
że przyczyn dysleksji należy szukać w móżdżku, tzn. części
mózgu odpowiedzialnej m. in. za koordynację ruchów
i przetwarzanie informacji związanych z nabywaniem wiedzy
i umiejętności.
Bezpośrednimi przyczynami trudności dyslektyka w nauce
pisania i czytania są zaburzenia podstawowych zdolności
tworzących fizjologiczne podłoże tych czynności
(funkcjonowanie analizatorów: wzroku i słuchu, motoryka,
lateralizacja, orientacja w przestrzeni, pamięć wzrokowa,
słuchowa i ruchowa).
Trudności
w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas
gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy,
które cechują dzieci tzw. „ryzyka dysleksji”. Niektóre z
objawów to:
·
opóźniony rozwój mowy,
·
opóźniony rozwój ruchowy (trudności
w raczkowaniu czy też utrzymywaniu równowagi, mała sprawność
i koordynacja ruchów podczas zabaw, czynności
samoobsługowych, rysowania, pisania-brzydkie pismo),
·
trudności z wypowiadaniem złożonych wyrazów,
wadliwa wymowa,
·
trudności z różnicowaniem głosek podobnie
brzmiących, dzieleniem wyrazów na sylaby i głoski,
·
trudności z budowaniem dłuższych wypowiedzi,
·
mylenie prawej i lewej ręki,
·
nasilone trudności w czytaniu w klasie „0”
i „1”,
·
wyraźne trudności z opanowaniem poprawnej
pisowni: długo utrzymujące się pismo lustrzane, mylenie
liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g, l-t-ł ),
mylenie liter podobnie brzmiących (z-s, d-t ), częste
opuszczanie liter, popełnianie licznych błędów
ortograficznych pomimo dobrej znajomości zasad pisowni.
Jak pomóc dyslektykowi?
Niektórzy
rodzice dzieci dyslektycznych obwiniają siebie za problemy
swoich pociech. Jeżeli tak się czujecie, niech w rozpędzeniu
czarnych myśli pomoże wam stwierdzenie, iż wszyscy jesteśmy
niedoskonali i różnimy się od siebie. Zacznijcie od
uświadomienia sobie, że wasze dziecko potrzebuje podobnego
wsparcia jak dziecko z daltonizmem- musi nauczyć się żyć ze
swym zaburzeniem, ale też powinno więcej czasu poświęcać na
naukę, aby trudności nie pogłębiały się. Dysleksja to nie
wymówka i zwolnienie od nauki tego, co sprawia nam problemy.
Chociaż nie
ma jeszcze stuprocentowego sposobu na zapobieganie ani na
wyleczenie dysleksji, można jednak łagodzić jej następstwa.
W jaki sposób? Należy najpierw dokładnie ustalić jakiego
rodzaju kłopoty ma dziecko. Będzie można wówczas
realistycznie ocenić, jakie są jego ograniczenia i czego
można od niego oczekiwać. Należy wymagać od dziecka, żeby
robiło tyle, ile potrafi, ale nie więcej. Wyrozumiałość,
zachęty, a przede wszystkim odpowiednie metody nauczania
mogą osłabić skutki dysleksji i jednocześnie złagodzić
napięcie odczuwane przez dziecko.
Bardzo ważny
jest stały, systematyczny kontakt ze szkołą, konsultacje
z nauczycielami, stosowanie zaleceń do pracy z dzieckiem.
Jeżeli jesteś dyslektykiem, zaplanuj
dłuższe czytanie wtedy, gdy jesteś wypoczęty. Specjaliści
zaobserwowali, że uczniowie z dysleksją osiągają dobre
wyniki, jeśli czytają przez jakieś półtorej godziny. Później
ich wydajność spada. Więcej pożytku przynosi codzienne
poświęcanie na naukę mniejszej ilości czasu, niż
nieregularne zdobywanie się na ogromny wysiłek. To prawda,
że opanowanie umiejętności płynnego czytania i poprawnego
pisania zajmie więcej czasu. Bądź jednak wytrwały. Jeśli
masz możliwość, korzystaj z komputera z edytorem tekstu
i programem umożliwiającym sprawdzanie pisowni wprowadzanych
słów. Nie przesadzaj jednak z tym, łatwo jest się uzależnić
od tego „dobrodzieja”. Wykorzystuj różnorodne pomoce
(osobista „tablica ogłoszeń”, kalendarz terminowy,
segregatory, notatniki, kolorowe zakreślacze itp.).
W zmaganiach z dysleksją pomogą ci nauczyciele, podpowiedzą
jak się uczyć efektywnie, podsuną dodatkowe ćwiczenia.
do góry
4. Zalecenia
wychowawcze dla rodziców dziecka nadpobudliwego
psychoruchowo:
1.
Unikanie sytuacji powodujących dodatkowe napięcie
w dziecku, np. konfliktów w domu, nieporozumień między
rodzicami. Dziecko nie powinno być świadkiem takich
sytuacji. Niewskazane jest, aby wątpliwości co do metod
wychowawczych rodzice uzgadniali przy dziecku. Przeżywają
one tego rodzaju sytuacje bardziej niż rówieśnicy, gdyż ich
poziom odporności na stres jest na ogół niższy.
2.
Przestrzeganie regularnego trybu życia od
najwcześniejszych lat: stałe godziny posiłków, odrabiania
lekcji, snu i zabawy. Stały schemat czynności związanych
z organizacją życia codziennego przed i po szkole wprowadza
ład i porządek, którego dziecko samo nauczyć się ani
przestrzegać nie potrafi.
3.
Wypracowanie konsekwentnych i jednolitych dla obojga
rodziców form postępowania z dzieckiem. Brak stałych reguł
co wolno, a czego nie, co jest właściwe, a co
nieodpowiednie, wpływa niekorzystnie na równowagę procesów
emocjonalnych (wskazane jest jasne określenie zakresu
wymagań i swobód dziecka).
4.
Niewskazane jest zwracanie uwagi na dziecko jedynie
wtedy, gdy zachowuje się ono niepoprawnie, gdyż odnosi to
skutek przeciwny do oczekiwanego, powodując wzmocnienie
negatywnych zachowań.
5.
Wydawanie polecenia w krótkiej formie (jeśli rodzice
zbyt długo opisują, co chcą osiągnąć lub wpadają w tak zwane
„kazanie”, dziecko tego nie zapamięta i nie wykona.
Stąd też:
·
najpierw trzeba
sprawdzić, czy dziecko nas słucha (zatrzymać w biegu,
przytrzymać za rękę, spojrzeć w oczy, a najlepiej, jeśli
dziecko powtórzy to, o co prosimy ;
·
w danym
momencie wyznaczamy najwyżej trzy czynności do wykonania,
czyli tyle, ile jest w stanie zrealizować dziecko
o przeciętnej koncentracji uwagi (nadpobudliwe może mieć
kłopoty z wykonaniem nawet tych trzech, np. pomyli
kolejność czynności lub zapomni którąś z nich);
·
jeśli zależy
nam na dokładności wykonania poleceń, należy wydawać je
pojedynczo, a po zrealizowaniu każdego z nich pochwalić
dziecko.
do góry